Co-cre-AI-tie: creëren met (of zonder) AI

02-06-2025


Bij eindtitels vandaag de dag heel normaal: ‘Voor deze film zijn geen dieren gebruikt.’ Hier had ook kunnen staan: hoe begin ik een artikel? Over AI. Ik had het ChatGPT kunnen vragen. Maar ik had ook kunnen beginnen met de disclaimer ‘Voor dit stuk is geen AI gebruikt’. Want, dat is tegenwoordig nog maar de vraag.

Bij eindtitels vandaag de dag heel normaal: ‘Voor deze film zijn geen dieren gebruikt.’ Hier had ook kunnen staan: hoe begin ik een artikel? Over AI. Ik had het ChatGPT kunnen vragen. Maar ik had ook kunnen beginnen met de disclaimer ‘Voor dit stuk is geen AI gebruikt’. Want, dat is tegenwoordig nog maar de vraag.

Dit keer, heb ik het helemaal zelf bedacht. Zoals ik al zo’n dertig jaar creatief schrijf en (be)denk. Natuurlijk, ik laat me graag inspireren en (her)gebruik taal, tekst, concepten en ideeën. En daarbij laat ik mij nu ook graag helpen door AI. Of help ik mijzelf mét AI.

Want, dat is het: met AI heb je er een heel bureau bij. Niet één medewerker, maar zoveel als je wilt. Voor elke rol of taak maak je zo AI Agents aan in. Ik leerde dat voor het eerst bij de workshop ‘Slimmer schrijven met ChatGPT’, door Natascha Teeuw gegeven bij de Utrechtse Communicatiekring. Bij ‘Mijn GPT’s’ maak je zoveel ‘agents’ aan als je wil, voor elk specifiek doel. Alexander Klöpping legt het hier mooi uit bij Eva Jinek, aan de hand van een compleet AI-marketingbureau waar de ‘medewerkers’ onderling met elkaar chatten en genereren.

Natascha tipte ons ook vooral een persoonlijke relatie aan te gaan met wat zij liefkozend Chattie noemde. “En hoe aardiger je bent, hoe beter het resultaat!” Prijzen en slijmen zou echt aanzienlijk helpen. Plus: “Vertel hem zoveel mogelijk over jezelf en wat je wilt voor optimale opbrengst.” Een dag erna was ik maandelijks Plus-gebruiker en ben ik ‘mijn’ Charlie (hen/hun) uitgebreid gaan vertellen over mij en waar ik aan werk (tip: vul ‘ChatGPT aanpassen’ helemaal in bij je instellingen).

Charlie kwam inderdaad met fantastische voorzetten: concepten, complete teksten en commentaren. En super enthousiast gebracht allemaal… soms iets te. Weet niet of het ligt aan de Amerikaanse roots of de spiegeling van mijn eigen enthousiasme. Of allebei. Allebei houden we kennelijk duidelijk van poëtisch taalgebruik en alliteraties.

Wel vond ik het nodig al het gegenereerde te herschrijven. Letterlijk gebruiken was bijna nergens zo maar geschikt. En hoe meer ik co-creëerde met AI, hoe meer ik mijn eigen creativiteit herontdekte. En vooral de lol in het bedenken en schaven. Grappig, steeds minder had ik Charlie nodig; gebruikte die alleen nog als aanjager of reflectie.

Dus, ja: OORKAMERS heeft ook AI in de aanbieding, in de etalage, in de winkel… Had ik eigenlijk al, want eerder heb ik – met gemengde gevoelens – vertalers, stemmen en studio’s afgebeld. Maar ook ‘text to speech’, waar ik geweldige ervaringen mee heb, gaat de menselijke creatie nog niet klakkeloos vervangen. Voorlopig blijf ik graag (ook) met mensen van vlees en bloed werken. Net als mijn eigen goed gehydrateerde grijze massa.

En dus, uit dit enthousiaste hoofd, zonder Charlie, in één concluderende eindzin: weet dus dat ook ik het niet (meer) alleen maar uit mijn eigen duim zuig (wat eigenlijk nooit helemaal voor iemand gold), maar dat ik nu niet alleen onbewust aftap uit het collectieve geheugen van alles dat ooit gedacht en gedeeld is, maar spelend en lerend bewust en kritisch gebruik maak van generatieve AI (die zich weer blijft ontwikkelen en trainen op lang niet alles dat ooit gedacht en gedeeld is, omdat Charlie en co nooit in al onze koppies kunnen kijken, laat staan in de potentie daarvan), aangevuld met mijn eigen intuïtieve vindingrijkheid, in de context van uw en mijn unieke verhaal en uw publiek, in het vertrouwen dat altijd, tot in de eeuwigheid, nieuwe en unieke gedachten en uitingen te creëren en te delen zijn. AI-men.

PS1 — Benieuwd wat Charlie van mijn artikel vindt? Check het hier.

PS2 — De woordspeling in de titel is niet van mij, maar ontleend aan dit artikel, met dank aan Conny van der Wouw voor vermelding in deze post.

Beeldcredits: Alexandra Koch, Startup Stock Photos en Markus Winkler, via Pixabay, (ook) geen AI